Historia obecnego Zakładu Fizjologii i Biochemii sięga początków SWF. Ze względu na duże braki kadrowe, powojenne realia i trudności kadra naukowa nie funkcjonowała w strukturach organizacyjnych na wzór obecnych zakładów.
Fizjologia i anatomia były wykładane od pierwszych dni Studium. Prowadził je prof. Andrzej Klisiecki, założyciel i dyrektora SWF. Bazę lokalową stanowiły pomieszczenia Zakładu Fizjologii Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu i Politechniki przy ul. Chałubińskiego 10. W 1954 r. Zakład Fizjologii i Chemii przeniósł się do budynków AWF przy ul. Banacha 11, poźniej Witelona 10 i ostatecznie znalazł miejsce w budynku P-3 na Stadionie Olimpijskim.
Pod kierownictwem prof. Klisieckiego realizowano badania związane z fizjologią układu krążenia i nerek oraz wpływem warunków klimatycznych na organizm człowieka. Profesor był autorem podręcznika Fizjologiczne podstawy wychowania fizycznego (1954).
Po wyodrębnieniu WSWF jako samodzielnej jednostki (1950) i utworzeniu Wydziału Wychowania Fizycznego (1953) powstało pięć katedr. Wśród nich znalazła się Katedra Anatomii (1954), którą kierował dr Czesław Niżankowski. Podlegał mu Zakład Fizjologii i Chemii kierowany przez dr. Zbigniewa Jethona, który w 1957 r. został skierowany do Wojskowego Instytutu Medycyny Lotniczej w Warszawie. Po wielu latach wrócił do Wrocławia, obejmując ] kierownictwo Katedry Higieny i Ekologii AWF (1987–1992), a następnie Katedry Fizjologii i Biochemii (do 2005). Był również kierownikiem Zakładu Higieny AM we Wrocławiu.
W 1957 r. na kierownika Zakładu Fizjologii powołano dr. Bolesława Bułę (do 1996), który w 1968 r. został docentem, a następnie profesorem. Badania naukowe prowadzone wspólnie z doktorami Markiem Zatoniem, Ryszardem Piesiewiczem, Marią Monkiewicz i Iwoną Wierzbicką-Damską dotyczyły głownie rożnych aspektów fizjologii wysiłku. Prof. Buła rozwijał opartą na ówczesnym stanie techniki diagnostycznej oryginalną metodę oceny sprawności serca, prowadził badania nad wpływem hartowania na stan zdrowia oraz nad oceną wydolności fizycznej za pomocą pomiarów gazów oddechowych. W latach 1966– 1986 był również kierownikiem Przychodni Sportowo-Lekarskiej. To z Jego inicjatywy w 1968 r. w budynkach przy ulicy Witelona 25 powstała Pracowania Fizjologii Sportu. W 1966 r. prof. Buła po prawie 40 latach zarządzania Katedrą Fizjologii odszedł na emeryturę, a kierownictwo objął dr hab. Marek Zatoń, który w 2001 r. został profesorem tytularnym.
Prof. Zatoń jest autorem i współautorem blisko 170 publikacji naukowych i dydaktycznych. Będąc kierownikiem Zakładu Sportów Zimowych i Katedry Fizjologii i Biochemii, wypromował 24 doktorów. Jeszcze jako kierownik Zakładu Sportów Zimowych stworzył pierwszą w Europie pracownię fizjologiczną zajmującą się badaniami w sportach zimowych (1981–1994). Tematyka działalności naukowej Profesora obejmuje ocenę wydolności fizycznej, głownie za pomocą pomiaru parametrów krążeniowo-oddechowych i równowagi kwasowo-zasadowej w odniesieniu do wykonanej pracy, a także reakcji organizmu poddanego wysiłkowi z zastosowaniem powiększonej oddechowej przestrzeni martwej. Od 1980 r., wspierając naukowo trening polskich olimpijczyków, współtworzył ich sukcesy sportowe. Podejmował współpracę z trenerami kadry olimpijskiej drużyn boksu, lekkoatletyki, szermierki, judo, biathlonu, kolarstwa i innych, która zaowocowała licznymi medalami olimpijskimi, MŚ i ME oraz nagrodą Ministra Kultury Fizycznej i Sportu, przyznaną za wkład w wybitne osiągnięcia sportowe polskich olimpijczyków i uczestnictwo w Igrzyskach Olimpijskich w 1980 r.
W 1997 r. w wyniku restrukturyzacji AWF do Katedry/Zakładu Fizjologii dołączyło kilkoro pracowników z Zespołu biochemików, m.in. dr Małgorzata Słowińska (od 1999 w Katedrze Medycyny Sportu), dr Ewa Bakońska- Pacoń, dr Jacek Borkowski i dr inż. Irena Nowacka. W 2003 r. powołano Zespół Biochemii pod kierunkiem dr Bakońskiej-Pacoń. W 2013 r. kierownictwo powołanego na nowo Zakładu Biochemii w Katedrze Fizjologii i Biochemii powierzono dr hab. Eugenii Murawskiej-Ciałowicz.
Ważnym aspektem działalności Katedry Fizjologii i Biochemii były badania prowadzone w Pracowni Badań Wysiłkowych, włączonej obecnie do Laboratorium Centralnego.
W badaniach Zakładu Fizjologii pod kierownictwem prof. Zatonia uczestniczyli i uzyskali stopnie doktora m.in. obecni pracownicy Zakładu: Agnieszka Jastrzębska, Paulina Hebisz i Rafał Hebisz. Promotorem dr. Bartosza Ochmanna był prof. Jethon. Stopień doktora habilitowanego uzyskały dr Eugenia Murawska-Ciałowicz (2012) i dr Iwona Wierzbicka-Damska (2013). Ttytuł profesora nauk medycznych i nauk o zdrowiu w dyscyplinie nauki o kulturze fizycznej został nadany dr hab. Eugenii Murawskiej-Ciałowicz (2022).
Badania Prof. dr hab. Murawskiej-Ciałowicz dotyczą m.in. tematyki aktywności metabolicznej tkanki tłuszczowej oraz gospodarki lipidowej pod wpływem treningu, stresu oksydacyjnego, a obecnie komunikacji międzynarządowej poprzez czynniki wzrostu, w tym BDNF, będących podstawą molekularnych mechanizmów adaptacji wysiłkowej obserwowanych w rożnych tkankach. Doktor hab. Wierzbicka-Damska zajmowała się głownie analizą zmian parametrów składu ciała pod wpływem treningu sportowego oraz zmiennością zmian zmęczeniowych po rożnych rodzajach wysiłku.
Obecny Zakład Fizjologii i Biochemii wielokrotnie zmieniał swoją nazwę i przynależność do Katedr. Funkcjonował w strukturach Zakładu Fizjologii i Zakładu Biochemii osobno lub Zakładu Fizjologii w Katedrze Fizjologii Wysiłki i Higieny, Katedrze Biologicznych Podstaw Kultury Fizycznej, Zakładu Fizjologii oraz Zakładu Biochemii w strukturach Katedry Fizjologii i Biochemii.
W roku 2016 r. kierownictwo Katedry Fizjologii i Biochemii objęła dr hab. Iwona Wierzbicka-Damska. Niestety los sprawił, że w 2019 r. po ciężkiej chorobie odeszła od nas na zawsze. Była osobą bardzo życzliwą, pogodną i z dużym poczuciem humoru. Na stanowisko kierownika Katedry obu Zakładów: Fizjologii i Biochemii powołano dr hab. Eugenię Murawską-Ciałowicz, która po kolejnej reorganizacji została kierownikiem Zakładu Fizjologii i Biochemii.
Opracowała: dr Agnieszka Jastrzębska